Direktor predstavništva HEPE za Balkan Nemanja Milutinović ističe značaj prehrambrene industrije ne samo u matičnoj zemlji nego i regionu.
Koliki je udeo prehrabrenog sektora u Mađarskoj?
– Mađarska prehrambena industrija odnosno poljoprivredni sektor u ovom trenutku doprinosi sa 4,5% BDP-u godišnje, dok njihov zajednički udeo u stopi zaposlenosti iznosi 8%. Prema procenama, agrobiznis koji obuhvata poljoprivredu, prehrambenu industriju i zajedničke delatnosti, snabdevanje, preradu i distribuciju iznosi oko 25% nacionalnog BDP-a.
Ovi podaci ukazuju da i izvoz zauzima značajni deo. Gde se sve izvozi?
– Mađarski poljoprivredni izvoz ima vrednost oko 9 milijardi eura godišnje dok je trgovinski suficit od 2,8 mlrd EUR. Ovo ukazuje da imaju značajan doprinos pozitivnom saldu nacionalne ekonomije, čineći ga jednim od strateški najznačajnijim. Prema podacima izvozi se na pet najvećih izvoznih tržišta, a to su Nemačka, Rumunija, Italija, Austrija i Slovačka, što čini polovinu izvoza hrane. Takođe, Srbija ima veliki potencijal za uvoz prehrambenih proizvoda iz Mađarske. Tokom predhodnih godina značajno se investiralo u poljoprivredu i prehrambenu industriju i one se dinamički razvijaju.
Da li se izvoze više gotovi proizvodi ili sirovine?
– Poljoprivredna produktivnost je porasla za oko dve trećine u periodu od 2010. do 2018. godine. U ovom trenutku kod izvoza hrane neobrađeni i primarno prerađeni proizvodi učestvuju sa oko 32%, dok su sekundarno prerađeni proizvodi oko 36%. Prednost sekundarno prerađenih proizvoda je što mogu da se transportuju na veće udaljenosti, pa se izvozna tržišta mogu dalje diverzifikovati po ovim proizvodima. U nekim oblastima, mađarska proizvodnja zauzima vodeću poziciju na evropskom i globalnom nivou. Proizvodnja slatkog kukuruza je 500.000 tona godišnje, što čini Mađarsku vodećim proizvođač u Evropskoj uniji i na drugom je mestu na globalnom tržištu. Izvoz meda čini 4% globalnog izvoza i lidersku poziciju na tržištu EU. Sa sekundarno prerađenim proizvodima salame zauzimaju dvanaesto mesto u svetu, a ispred se nalaze samo Italija i Španija kada je reč o evropskim zemljama.
Da li je u Mađarskoj dozvoljena proizvodnja GMO proizvoda?
– Prva zabrana uzgoja genetski modifikovanih kultura u EU propisana je mađarskim Ustavom. Visoki kvalitet, strogi zahtevi kontrole, poljoprivredno gajenje bez GMO-a i odlična stručnost glavna su konkurentska prednost za mađarske kompanije na inostranom tržištu.
Kakvi su odnosi Mađarske i Srbije poslednjih godina?
– Odnosi Mađarske i Srbije su na istorijskom maksimumu. Zalaganjima predsednika Aleksandra Vučića i premijera Viktora Orbana, Mađarska je postala treći spoljnotrgovinski partner Srbije, a robna razmena je premašila 2 milijarde godišnje među kojima se nalaze i prehrambreni proizvodi. Mađarska je otvorila kancelariju za promociju malih i srednjih preduzeća u regionu Zapadnog Balkana (HEPA) sa programima koji su primenljivi i radimo na predstavljanju svakog posebno.
izvor: eKapija.com
foto: Aleksandar Jančevič